Không chỉ có trẻ em mà ngay cả người lớn nếu bị lạnh kéo dài sẽ khiến cơ thể rơi vào tình trạng hạ thân nhiệt. Khi đó các chức năng trong cơ thể sẽ bị rối loạn. Đối với bé trai 3 tuổi ở Hà Nam bị nhốt vào tủ đông - không gian nhỏ và chật hẹp, nếu thời gian kéo dài sẽ dẫn tới tình trạng ngạt khí, do thiếu oxy. Vì vậy, nếu không được phát hiện kịp thời sẽ nguy hiểm tới tính mạng.
Nhiệt độ lạnh và nguy cơ tử vong
Thông thường nhiệt độ cơ thể 37 độ C sẽ đảm bảo hoạt động tốt nhất của các bộ phận cơ thể. Nếu vì một lý do nào đó như yếu tố môi trường, bệnh lý... nhiệt độ cơ thể có thể tăng cao hơn hoặc xuống thấp hơn.
Nếu nhiệt độ cơ thể thấp hơn bình thường sẽ rơi vào tình trạng hạ thân nhiệt. Tùy từng mức độ hạ thân nhiệt bao nhiêu, thời gian ít hay kéo dài sẽ gây ảnh hưởng tới nhiều cơ quan trong cơ thể như: Tim mạch, hệ thần kinh, tiêu hóa…
Hạ thân nhiệt từ trung bình đến nặng xảy ra khi thân nhiệt xuống dưới 32,2 độ C. Đây là một tình trạng lâm sàng của nhiệt độ dưới mức bình thường, lúc cơ thể không còn khả năng sinh nhiệt để duy trì các hoạt động bình thường. Ngoài nguy cơ hạ thân nhiệt, khi thay đổi nhiệt độ đột ngột, mạch máu cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tiếp xúc với lạnh quá huyết áp sẽ tăng đột ngột. Mạch máu co lại và máu dồn về não gây ra tình trạng xuất huyết não.
Như vậy, có thể nói khi bị nhốt vào tủ đông nhiệt độ thấp, kể cả người lớn hay trẻ nhỏ cũng có nguy cơ tử vong. Trong khi tủ đông rất bé, không gian hẹp, nếu thời gian kéo dài có thể xảy ra nguy cơ về ngạt khí. Nhiệt độ lạnh trong khoảng từ 0 tới -18 độ C đóng kín sẽ khiến nạn nhân bị thiếu dưỡng khí, thiếu oxy, CO2 tăng lên, có thể rơi vào tình trạng hôn mê nếu không được phát hiện sớm và kịp thời.
Sự nguy hiểm là khi cơ thể bị nhốt trong nhiệt độ lạnh sẽ chuyển sang giai đoạn hạ thân nhiệt, nhiệt sinh ra không bù đủ nhiệt mất đi, trừ người đã quen ở vùng lạnh, cơ thể có thể chịu được điều kiện này trong khoảng vài tiếng đồng hồ.
Đối với trường hợp em bé ở Hà Nam, điều may mắn là bé được giấu vào thùng carton cho vào tủ lạnh, điều này có thể làm chậm quá trình giảm thân nhiệt của bé, vì chính tấm bìa này mang tính cách nhiệt. Vì vậy, đây là trường hợp có phần may mắn khi bé không có tổn thương nhiều.
Nếu bị lạnh kéo dài sẽ khiến cơ thể rơi vào tình trạng hạ thân nhiệt.
Phản ứng của cơ thể khi bị lạnh và cách sơ cứu
Cơ thể khi gặp nhiệt độ lạnh lưu lượng máu trong các mao mạch, gần bề mặt da sẽ được giảm xuống để tăng lưu lượng máu bên trong nội tạng. Vì vậy, chân, tay lạnh hơn, tim đập nhanh hơn, thở gấp gáp và huyết áp cũng tăng lên một cách đột biến.
Vì nhiệt độ quá thấp các cơ bắp co bóp cơ thể con người sẽ run rẩy. Do lưu lượng máu tới mao mạch bị hạn chế khiến làn da tím tái dần và chuyển sang trắng bệch. Cơ thể bắt đầu trở nên tê cóng. Các ngón tay, ngón chân có thể chuyển qua màu xanh, đen. Thậm chí, con người còn không thể cảm nhận được chúng nữa hay không nhận ra mình đang bị tê cóng.
Do nhiệt độ xuống thấp khiến tim chuyển từ trạng thái đập nhanh, dồn dập qua trạng thái đập chậm hơn, làm hô hấp khó khăn và não nhận được ít oxy hơn. Nhiệt độ trong cơ thể con người tiếp tục giảm sâu và các cơ quan trên cơ thể ngưng hoạt động. Lúc này, con người đã ngừng thở và tử vong. Những hiện tượng và phản ứng của cơ thể con người trước khi chết vì bị đóng băng.
Về sơ cứu, khi phát hiện nạn nhân cần bình tĩnh và có biện pháp làm ấm cho nạn nhân và nhanh chóng gọi ngay cho xe cấp cứu để đưa người bệnh đến cơ sở y tế.
Trong khi chờ đợi lực lượng y tế đến, cần giúp nạn nhân:
- Cởi bỏ lớp quần áo ướt cho nạn nhân và thay bằng quần áo khô ráo.
- Làm ấm cơ thể bằng cách đắp nhiều lớp chăn khô hoặc áo choàng, sưởi ấm bằng nệm nước ấm và đặt nạn nhân nằm ở những nơi tránh gió lùa, che kín đầu. Cho nạn nhân uống nước ấm hoặc uống cháo nóng, thức uống không chứa caffeine.
- Theo dõi nhịp thở của nạn nhân để có thể hà hơi thổi ngạt kịp lúc khi có biểu hiện thở chậm hoặc nông trầm trọng;
Dành cho bạn
- Không nên chườm nóng trực tiếp hoặc dùng đèn sưởi, nệm sưởi làm ấm, không cố làm ấm tay và chân vì sẽ đẩy máu lạnh về tim, phổi, dẫn đến hạ thân nhiệt trung tâm và tử vong; Không chà xát, xoa bóp quá mạnh để tránh nguy cơ ngừng tim.
Nhiệt độ bao nhiêu thì gọi là hạ thân nhiệt?
Hạ thân nhiệt xảy ra khi nhiệt độ cơ thể xảy ra bất thường và bắt đầu xuống thấp dưới 35°C (nhiệt độ này khi đo ở hậu môn). Do đó, nhiều trẻ bị hạ thân nhiệt dưới 36 độ C cũng cần phải theo dõi sát. Hiện nay, tùy vào nhiệt độ của cơ thể khi bị hạ mà mức hạ thân nhiệt được chia ra các mức sau:
Hạ thân nhiệt nhẹ: 35 - 34°C
Hạ thân nhiệt trung bình: 34 - 32°C
Hạ thân nhiệt nặng: 32 - 25°C
Hạ thân nhiệt nguy kịch: Dưới 25°C
Dấu hiệu người bị hạ thân nhiệt
Cảm thấy lạnh và rùng mình liên tục, thấy cơ thể không đủ ấm;
Nổi da gà, môi thâm;
Người run lẩy bẩy hoặc nói lắp bắp;
Lúc đầu, người bệnh rét run dữ dội và biểu hiệu này sẽ chấm dứt khi thân nhiệt cơ thể dưới mức 31°C. Một khi thân nhiệt giảm thì các chức năng của hệ thần kinh trung ương bị rối loạn theo, con người thờ ơ, lẫn lộn, không còn cảm giác biết lạnh.
Sau khi rơi vào ảo giác, người bệnh dần hôn mê, hai tròng đen mắt không còn phản xạ.
Cuối cùng, người bệnh ngừng thở ngừng tim và tử vong.
